Goede en slechte schulden
Een van de grote onderliggende concepten van deze blog is dat bijna iedereen financieel onafhankelijk kan worden.
De enige voorwaarde ervoor is dat je je hier volledig op toelegt.
Als je je hele leven instelt op besparen op alles wat je kan, voor jezelf werken, je belastingen minimaliseren, en zoveel mogelijk bronnen van (passief) inkomen opstellen, is er geen enkele reden waarom je geen welvaart zou kunnen bereiken.
Het kan een tijdje duren, dat klopt, maar zoals ik heb aangetoond in mijn artikel Iedereen kan financieel oanfhankelijk worden kan je dit zelfs bereiken als je niet veel geld verdient en niet heel veel kan investeren.
Hierbij heb ik wel nog een aantal parameters opgesteld: leg eerst een noodfonds aan, en heb geen schulden – of op zijn minst: vermijd alle slechte schulden. Goede schulden kunnen je eventueel wel helpen.
En het is net dat laatste dat we vandaag iets meer gaan bespreken.
Wat zijn schulden?
Schulden (op monetair vlak) zijn financiële verplichtingen die je hebt ten opzichte van een persoon, een bedrijf of andere instatie die jou geld heeft geleend.
Je hebt een schuld als je iemand of iets nog geld moet, met andere woorden.
De overgrote meerderheid van de bevolking heeft op een bepaald punt in hun leven een schuld, met name een hypotheek.
Je leent geld van een bank om een stuk vastgoed aan te kopen en, doorgaans, om daarin te gaan leven.
Dit kan ook zijn voor andere relatief dure zaken, zoals een bedrijf oprichten, een auto aanschaffen, enzovoort.
Over een bepaalde periode moet je die schuld dan aflossen. Als het om grote sommen gaat kan je doorgaans rekenen op een aflosperiode van 10 tot 30 jaar.
Schulden gaan in bijna alle gevallen gepaard met rente: je moet meer terugbetalen dan je oorspronkelijk hebt geleend.
Dit is minder het geval als je bijvoorbeeld van je ouders hebt geleend, maar als je een bank geld moet, kan je er zeker van zijn dat je hier over de periode van je schuld redelijk voor zal mogen betalen.
Rente op schulden is immers een belangrijk onderdeel van het verdienmodel van een bank.
Stel nu bijvoorbeeld dat je €300.000 leent, een gemiddelde prijs voor een huis.
Voor een hypotheek liggen de rentetarieven op dit moment vrij laag, en als je het geld op 1 tot 10 jaar kan terugbetalen betaal je meestal < 2%.
Als je dit op langere termijn doet, kan je rekenen op 2 tot 3%.
Je hebt niet veel geld over elke maand, en dus ga je voor een 30-jarige hypotheek.
Dat betekent dat je in totaal (2,5% van €300.000) €7500 aan rente zal mogen betalen.
Op zich is dat niet heel veel, maar als je dat bedrag 30 jaar lang zou investeren in een indexfonds met 8% rendement, zou dit groeien naar meer dan €75.000.
Je moet de totale som van €307.500 dus afbetalen over een periode van 30 jaar, wat neerkomt op €851 per maand.
Zoals je je wel kan inbeelden zal dat voor de meeste mensen een serieuze kostenpost zijn.
Het aflossen op 20 jaar zal je elke maand €1281 kosten.
Dat is geld dat je ook in iets anders had kunnen investeren, iets dat je effectief geld zou kunnen opleveren.
Goede en slechte schulden
Over het algemeen kan je stellen dat er drie grote soorten schuld zijn:
- Goede schuld waarmee je een activa aanlegt
- Slechte schuld waarmee je een passiva financiert
- Nutteloze schuld die je moet afbetalen omdat je meer geld hebt uitgegeven aan waardeloze zaken, zoals in een online casino of iets dergelijks. (Dit is zonder twijfel de ergste soort schuld, en moet je uiteraard te allen tijde vermijden, maar we gaan er in dit artikel niet verder op in.)
Even opfrissen: een passiva is iets dat je geld kost maar niets oplevert, een activa is iets dat je (meestal) geld kost, en altijd geld in je zak zal steken. Je kan er meer over lezen in Je Financiële Balans is alles.
Zonder overdrijven kan je stellen dat meer dan 90% van alle schulden die in onze landen worden aangegaan van het eerste type zijn, en dat mensen geld lenen en hier jaren (decennia) voor zitten af te betalen, om er alleen maar een passiva mee aan te kopen.
Dit is dus slechte schuld, want je gaat een jarenlange verbintenis aan die je meer geld kost dan je effectief leent, en je koopt er alleen iets mee aan dat je nog meer geld zal kosten, zoals een auto of een eigen woonhuis.
Ik heb deze kwestie in meer detail besproken in Huis kopen of huren?, waarbij de conclusie nogal duidelijk in het voordeel van een huis huren was – totdat je geld genoeg hebt om het met je eigen fondsen aan te kopen zodat je niet moet lenen.
Een auto en woonhuis zijn immers passiva’s: ze kosten je elke maand geld en brengen ze niets op.
Goede schuld daarentegen is schuld die je aangaat met als doel om er een activa mee aan te kopen, iets dat geld zal verdienen voor jou – geld dat je gebruikt om de schuld af te lossen.
Voorbeelden zijn:
- Een eigen bedrijf
- Vastgoed dat je verhuurt
- Andere investeringen die een geldstroom opzetten
Als je een huis aankoopt met het geld van de bank, en dat huis dan verhuurt aan een maandelijkse huurprijs die hoger ligt dan je hypotheek, heb je een bron van inkomen waar je zelf geen geld voor hebt moeten opleggen.
En wat meer is: je kan die bron van inkomen dan gebruiken als onderpand om nog een lening aan te gaan, om nog een stuk vastgoed aan te kopen, dat je opnieuw verhuurt, enzovoort.
Zo kan je een portfolio van activa’s hebben waarvoor je zelf geen cent hebt moeten betalen, maar die allemaal gefinancierd zijn met het geld van anderen, én die jou elke maand (passief) inkomen bezorgen.
Goede en slechte schulden: conclusie
Persoonlijk ben ik volledig van mening dat schulden uit den boze zijn.
Ik vind het vreselijk om iemand of iets geld te moeten, en ik wil dat te allen koste vermijden.
Dat gezegd zijnde zie ik zeker wel de voordelen in van andermans geld te gebruiken om een activa aan te kopen.
Zo speel je met geld, en laat je het echt voor jou werken, terwijl je niets van je eigen kapitaal oplegt.
Geld lenen om een passiva aan te kopen is echter een gigantische blunder, een val waar heel wat mensen inlopen en die hen belet om financieel onafhankelijk te worden.
Het afbetalen van een passiva neemt immers een grote hap uit hun budget, en ze kunnen hierdoor vaak niet meer beleggen.
Je kan deze kwestie dus bekijken in orde van optimaliteit:
- Geen schulden
- Goede schulden
- Slechte schulden
- Nutteloze schulden
Omdat ik zelf in vastgoed in goedkopere regio’s in de wereld investeer (vooral Zuidoost Azië en binnenkort Latijns Amerika) heb ik nooit grote sommen geld nodig om dit te doen, en dus ga ik nooit schulden aan.
Ik hang nergens aan vast, er zal nooit iemand aan mijn deur komen kloppen met een uitgestoken hand, en dat bevalt me prima.
Alles wat ik bezit, bezit ik 100%, en er zal geen bank beslag komen leggen op mijn eigendommen.
Ik begrijp dat het voor mensen die in hun eigen Westers land willen blijven (ondanks de onvermijdelijke nakende val) niet eenvoudig is om zomaar een activa zoals een huurhuis aan te kopen met hun eigen geld, en dan is goede schuld zeker een optie, mits je hier verstandig mee omgaat en veel onderzoek op voorhand doet.
Maar ik zou je aanraden om nooit slechte schulden aan te gaan.
Deze hinderen je pad naar welvaart immens, of maken het zelfs onmogelijk voor het grootste deel van je leven.
